'Op Safari'

We zijn weer terug uit Boujing, Guinee-Bissau, wat een avontuur!
Het is moeilijk om alle beelden, geluiden, kleuren en geuren met woorden en foto’s over te brengen, maar ik zal toch een poging doen.
Dinsdag vertrokken we rond 9 uur. Nog ‘even’ de autoverzekering voor Senegal regelen. Bij het verzekeringskantoor aangekomen bleken de papieren die wij moesten hebben ‘op’ te zijn. Maar als we 300 dal. zouden betalen, zouden ze wel wat kunnen regelen (de verzekering zelf voor één week kost 66 dal. is 2 euro). 3 uur later konden we vertrekken. Het werd al aardig warm. Het laatste stuk weg naar de grens met Senegal, de weg naar Giborro, is vreselijk slecht, we waren blij dat dat stuk achter de rug was. Natuurlijk kom je niet zomaar alle grensposten, politieposten en militaire posten langs. Het kost heel veel tijd, stempels en geduld. Vooral ook omdat we met onze eigen auto waren, daar moeten allerlei formulieren voor ingevuld worden. Eenmaal in Senegal werd de weg meteen stukken beter. Er waren zelfs verkeersborden! Nu konden we even een paar uur flink doorrijden. Onderweg veel militaire controle. In Guinee-Bissau zou dat nog erger worden. Er is nog steeds extra paraatheid vanwege de rebellen. Om 17:00 uur waren we Ziguinchor, de laatste grote stad vóór de grens met Guinee-Bissau. Hier zouden we overnachten omdat het binnen 2 uur donker zou worden. We zouden de weg dan onmogelijk kunnen vervolgen. We vonden een ‘hotel’ (er stond een bed in een kamer). Na ons even opgefrist te hebben gingen we naar het huis van de vader van Buna (voor de duidelijkheid: hij heeft één vrouw in Ziguinchor, en één in Guinee-Bissau) Omdat hij geen telefoon heeft en we hem dus niet konden vertellen dat we kwamen, wisten we ook niet in welk huis hij zou zijn. Hij zat op het bankje voor zijn huis toen we aan kwamen rijden (zie foto) en was zó verrast! Heel leuk! Toevallig wilde hij de dag daarop naar Boujing vertrekken. Het was dus heel goed nieuws voor hem dat hij met ons mee kon rijden. Scheelt enorm veel tijd, anders moest hij met openbaar vervoer (taxi’s) en het laatste stuk te voet (daar rijdt geen auto meer). De kinderen waren meteen verliefd op het puppy van Opa Gambia (zo noemen ze hem) en mochten nog even water uit de put halen (zie foto). We zijn daarna een hapje gaan eten en naar bed. De volgende ochtend vroeg op en naar het restaurantje van de vorige avond voor een echt Frans ontbijt (Senegal heeft nog veel Franse invloeden); stokbrood met boter en jam en warme chocomelk (pap koffie natuurlijk). We hebben de vader van Buna opgehaald en de tank nog even helemaal volgegooid; voorlopig zouden we geen tankstation meer tegenkomen. Daar gingen we, met 2 opa’s, op weg naar het dorpje waar Buna opgegroeid is. Weer veel tijd kwijt bij de grens. Nu konden wij ons helemaal niet meer verstaanbaar maken; in Guinee-Bissau wordt naast de stamtalen Portugees en Creool gesproken. Buna spreekt dat wel een beetje, maar moet het vooral met Jola doen. Niet alle mensen in Guinee-Bissau spreken Jola.
Een paar uur konden we goed doorrijden, totdat we in San Domingos kwamen. Daar hield de weg op en moesten we verder over een zandpad, steeds verder het woud in. Door kuilen en gaten, de weg was erg slecht! Wat een geluk dat de jeep nog niet verkocht is en we met deze auto konden gaan!! Steeds dieper en dieper de bush in. In 2 uur tijd zijn we maar één auto tegengekomen. Af en toe zag je wat lemen hutjes of mensen op de weg die rijst of stro op hun hoofd droegen. (zie foto) De meeste dorpjes liggen een eindje lopen van de weg af in het bos, dus je hebt geen idee waar de mensen vandaan komen of naartoe gaan. Het laatste stuk werd wel erg smal en dichtbegroeid voor de auto. Vlák voor het huis van Buna’s vader reden we over een scherpe boomstronk en knalde de achterband. Een geluk bij een ongeluk dat het aan het einde van de reis gebeurde, èn dat we een goede reserveband bij ons hadden! Het wordt dan wel een akelig idee dat je die hele weg weer terug moet zónder reservewiel. Als daar iets gebeurd kan het zijn dat je een hele dag niemand tegenkomt, en àls je al iemand tegenkomt, is er nog niet zo eenvoudig een nieuwe band geregeld. Niet aan denken!
Het welkom was erg enthousiast en warm!!! Wat een feest voor het dorp! Een auto, en daar kwamen blanken uit en Buna die ze al jaren niet hadden gezien! Het hele dorp liep uit en allemaal wilden ze ons gedag komen zeggen. Er werd meteen een kip geslacht voor het feestmaal. De kinderen keken vol belangstelling toe hij de kip geplukt werd (zie foto). Een paar uur later hadden we gegeten en de meeste mensen begroet, toen Lenna opvallend stil werd. Ze had koorts! Het lijkt wel alsof ik (in extreme omstandigheden) wordt uitgetest in het loslaten van angst en het hebben van vertrouwen! Úren verwijderd van de bewoonde wereld, met alleen wat paracetamol. Lenna wilde slapen en pap is bij haar gebleven. We zouden de volgende ochtend vroeg vertrekken en ik wilde zo graag vóór het donker met Buna een rondje door het dorp maken zodat hij me alles kon laten zien. (zie foto) Dit gaf even wat afleiding en de paniek werd wat minder. Samen met Yara liepen we langs de plekken waar Buna als kind in bomen had geklommen, in meertjes had gezwommen, waar zijn vriendjes woonden, waar de hut is waar gedanst en gebeden wordt voor water, langs de hut waar de meisjes die nog geen baby hebben gekregen moeten blijven wanneer ze ongesteld zijn, langs het bosje waar de vrouwen bevallen (streng verboden voor mannen). Even langs een oude tante die niet lang meer te leven had. Op een andere compound liet Buna Yara zien hoe de rijst ‘gestampt’ wordt in de enorme vijzels, om de schilletjes van de rijst af te krijgen. Yara mocht het ook proberen (zie foto). Dat valt nog niet mee! Is veel kracht voor nodig!
Voor het donker werd konden we onszelf even wassen op het wasplaatsje. Er was water uit de put gehaald voor ons, zodat we ons met een kopje konden afspoelen. Omdat we dat niet echt gewend zijn, gingen we met z’n allen, tot grote hilariteit van de familie.
Toen werd er een haan geslacht voor het avondeten. Lenna sliep inmiddels rustig. De koorts werd wel nog wat hoger, maar verder had ze weinig klachten, wat me een beetje geruststelde. Papa kreeg een kamertje voor zichzelf en wij ook een met z’n viertjes, in de lemen hut van de familie (net het Afrikamuseum, maar dan echt) Slapen is er niet echt van gekomen, met z’n vieren in één bedje met een matras van stro, zonder m’n kussentje, en een koortsig kind. Dus zijn Buna en ik ’s nachts maar naar de sterren gaan kijken buiten; ongelooflijk, wat een sterrenhemel!!! Zó donker en zó stil heb ik het nog nooit ergens meegemaakt.
Ik was blij toen het licht werd. Na nog een paracetamol knapte Lenna wat op. Voordat we konden vertrekken, moest er eerst nóg een kip worden geslacht en aten we als ontbijt weer rijst met kip. Ze hebben erg weinig afwisseling in hun maaltijden; 3 keer per dag rijst, geen sausje of groenten, hooguit een gedroogd, gezouten visje erbij, of bij speciale gelegenheden, zoals nu, gekookte kip.
Het was erg moeilijk om weg te komen omdat bijna iedereen uit het dorp nog een kadootje kwam brengen. Sinaasappels, bananen, kippen en rijst, tot de auto helemaal volgeladen was! Thuis heb ik er nog even een foto van gemaakt, alleen de 2 kippen en de haan, die we ook gekregen hadden, hadden niet zo’n zin om te poseren. Zoals je op de foto kunt zien, zit de rijst nog aan de takjes, de vliesjes moeten er nog af, voor mij is dat echter geen dagelijkse routine, weet niet hoe ik dat moet doen!! Ontzettend lief dat al die mensen ons nog wat mee wilden geven. Om kwart over 9 dan eindelijk vertrokken. Nog even gestopt voor een kameleon die op zijn aparte manier de weg overstak (zie foto). Gelukkig de lange bosweg zonder problemen doorgekomen. Zonder al teveel oponthoud (behalve de Senegalese politie die moeilijk deed omdat we geen echt, maar zelfgeschreven nummerbord hebben, omdat de nummerborden in Gambia op waren), zijn we in 9 uur tijd naar huis gereden. Knap van onze meiden dat ze dat zonder enig zeuren, klagen of piepen doorstaan hebben, we zijn heel trots op ze, hoe ze zich in deze, toch heel andere omgeving en omstandigheden, aanpassen!!!!
Ook van pap vinden we het knap! Dat doet niet iedere heer van zijn leeftijd (ha ha!) hem na hoor!!! Hij vond het geweldig en wij vonden het super om dit samen met hem te doen!
Nu even een paar daagjes rust! Lenna is na een goede nachtrust weer helemaal opgeknapt gelukkig!
Heel veel lieve groetjes voor iedereen!!

PS Yara wil Stijn en zijn mama heel veel sterkte wensen met het overlijden van oma! Wat verdrietig! We denken aan jullie!